Meme Kanseri
Meme Kanseri Tanımı
Meme kanseri, meme hücrelerinde başlayan bir kanser türüdür. Meme kanserinin birçok tipi vardır. En sık rastlanan duktal karsinoma, memenin süt kanallarında başlar. Akciğer kanserinden sonra, dünyada görülme sıklığı en yüksek olan kanser türüdür.
Meme kanseri erkeklerde de görülür fakat kadın vakalardan 100 kat daha azdır.
Meme kanseri, yayılmadan önce, erken tespit edilirse,hasta %96 yaşam şansına sahiptir. Her yıl 44000′de bir kadın meme kanserinden ölmektedir. Bu yüzden meme kanserine karşı en iyi koruyucu yöntem erken teşhistir.
Meme kanseri eğer tedavi edilmezse meme dışına yayılır. Koltuk altındaki lenfatik nodüller en sık görülen yayılım yerleridir. Ayrıca, Lenf Nodlarına, Kemiğe, Karaciğer ve Akciğere yayılabilir.
Meme Kanserinin Tanımı
Bazı genlerin ve gen mutasyonlarının meme kanseri sebebi olduğu saptanmıştır. BRCA1 ve BRCA2, p53 (Li-Fraumeni sendromu), PTEN (Cowden sendromu) ve STK11 (Peutz-Jeghers sendromu), CHEK2, ATM bu gen mutasyonlarından bazılarıdır.
Östrojen ve medroksiprogesteron asetat içeren kombine hormon ilaçlarının da meme kanseri sebebi olabileceği düşünülmektedir.
Meme Kanseri Belirtileri
Meme kanserinde genellikle ilk göze çarpan belirti, meme dokusunun geri kalanından farklı hissedilen bir yumrudur.Kanser vakalarının % 80′i bu yumruyu hissedip kontrole gelen kadınlarla fark edilir. Erken meme kanseri ilk aşamada mamografi ile tespit edilir. Koltuk altında bulunan lenf düğümlerindeki topaklar da meme kanserine işaret edebilir.
Memede veya koltuk altında ele gelen yumru veya çökme, büyüme veya renk değişikliği, meme başında şekil bozukluğu, soyulma veya kabuklanma, memeden gelen akıntı meme kanseri belirtileridir. Ayrıca, ağrı da bir meme kanseri belirtisi olabilir fakat başka meme sağlık sorununun da belirtisi olabilir.
Meme Kanseri Risk Faktörleri
Her kadın meme kanseri riskine sahiptir. Yaş ilerledikçe meme kanseri görülme riski artar. Özellikle 50 yaş üzeri kadınlarda sık görülmektedir, bu yüzden düzenli kontrole gitmeleri tavsiye edilir.
Ailesinde meme kanseri görülen kadınların meme kanseri olma riski yüksektir.
İlk adetini erken gören (örneğin 12 yaştan önce) ve menopoza geç giren (örneğin 55 yaş) kadınların meme kanserine yakalanma riski fazladır.
Obezite, aşırı alkol tüketimi, sigara da meme kanserini arttırıcı etkenlerdir.
Meme Kanseri Teşhisi
Kadınların kendilerini sık sık muayene etmeleri erken teşhis için önemlidir. Bu kontrıol sırasında meme dokusunda farklılık olup olmadığı araştırılır. Şişkinlik, yumru benzeri bir değişiklik saptanırsa derhal bir hekime başvurulmalıdır. Bir değişiklik saptanmasa da, özellikle 50 yaş üzeri kadınlar veya genetik gibi risk faktörlerine sahip kadınlar, her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmelidirler.
Meme kanseri şüphesi ile gelen ve risk altında olan kadınlar, mamografi çekilirler. Daha kesin tanılar için ince iğne aspirasyon biyopsisi ve normal biyopsi tetkikleri uygulanabilir.
Meme Kanserinden Korunma Yöntemleri
Meme Kanserini önlemenin yolu olmasa da risk faktörlerini azaltabilirsiniz. Bunun için:
- Düzenli egzersiz yapın. Egzersiz, hormon düzeylerini düşürdüğü için meme kanseri riskini azaltabilir.
- Sigarayı ve aşırı alkol tüketimini bırakın.
- Ailenizde meme kanseri görülüp görülmediğini öğrenin. Eğer kalıtsal bir riskiniz varsa sık sık kontrole gitmelisiniz.
- Her ay meme ve koltuk altı bölgelerinizi kontrol edin. Herhangi bir kitleye rastlarsanız, mutlaka doktorunuza başvurun ve mamografi çektirin. Erken tanı, kanserin ilerlemesini durdurmakta önemlidir.
- Kilonuzu kontrol altında tutun. Obezite, meme kanseri riskini arttırır.
- Gebe kalmak ve çocuk emzirmek de östrojen hormonu düzeyini azalttığı için meme kanseri riskinizi azaltır.
Meme Kanseri Tedavisi
Tedavi yöntemleri meme kanserinin evrelerine göre farklılaşabilir. Kanser lenf bezlerine sıçramışsa tedavide meme koruyucu yöntemle lenf bezlerinin alınmasından sonra radyasyon tedavisi uygulanır.
Eğer tümör aşırı büyümüş ya da lenf bezlerine sıçramışsa kemoterapi, hormonoterapi ve radyasyon tedavisi önerilir.
Tümör, koltuk altı lenf bezlerine ve göğüs dışı dokulara sıçramış durumdaysa mastektomi (memenin alınması) yöntemiyle tedavi youna gidilir. Cerrahi müdahaleden sonra kemoterapi ve hormon tedavisi uygulanır. Mastektomi uygulamaları sonrasında alınan memenin yerine, plastik cerrahi teknikler ile yeniden meme rekonstrüksiyonu yapılması ameliyatları söz konusu olabilmektedir.